Individuele oefening: Jouw manier van omgaan met emoties

Individuele oefening: Jouw manier van omgaan met emoties

Doel: De deelnemer leert zijn of haar eigen manier van omgaan met een specifieke emotie herkennen en verwoorden.

Beschrijving van de oefening

Emotie in focus: Verdriet (kan aangepast worden naar andere emoties zoals angst, blijdschap of boosheid)

1. Voorbereiding (5 minuten)

   De trainer legt uit dat iedereen emoties op een unieke manier beleeft en ermee omgaat. In deze oefening gaan we onderzoeken hoe jij dat doet, zonder oordeel – alleen met nieuwsgierigheid.
   

2. Individuele reflectie (10 minuten)

   Zoek een rustige plek in de ruimte. Sluit eventueel je ogen of kijk naar een vast punt. Beantwoord voor jezelf de volgende vragen:
   

   • Hoe voelt verdriet voor jou aan in je lichaam?

   • Wat doe je meestal als je verdrietig bent?

   • Praat je erover, trek je je terug, zoek je afleiding?

   • Vind je het moeilijk om verdriet te tonen of juist niet?

   • Zijn er situaties waarin verdriet sterker naar boven komt?

   • Wat helpt jou om met verdriet om te gaan?

   • Heb je geleerd om verdriet op een bepaalde manier te uiten?

   • Wat zou je willen veranderen in hoe je met verdriet omgaat?
     

3. Uitwisseling in tweetallen (10 minuten)

   Vorm tweetallen en deel wat je ontdekt hebt. Gebruik zinnen als:

   • “Ik heb gemerkt dat…”

   • “Het viel me op dat…”

   • “Ik wist niet dat ik…”

   • “Ik voelde dat…”

     
     

Benodigdheden

• Geen materialen nodig

• Optioneel: rustige muziek op de achtergrond

  
  

Tijdsplanning

• Inleiding: 5 minuten

• Reflectie: 10 minuten

• Nabespreking in tweetallen: 10 minuten

  
  

  Totaal: 25 minuten

  
  

Resultaat

De deelnemer heeft inzicht gekregen in zijn of haar eigen emotionele beleving en omgang met verdriet. Dit draagt bij aan zelfbewustzijn, zelfbeschikking en een positief identiteitsgevoel.

Handout_Individuele oefening Omgaan met Emoties.pdf

Download PDF • 138KB

In de webshop vind je een bundel van individuele opdrachten.

Theoretisch kader: Emotieregulatie en zelfreflectie bij het ervaren van verdriet

Iedereen beleeft emoties op een unieke wijze. Verdriet is een fundamentele emotie die ontstaat bij verlies, teleurstelling of overweldigende situaties. Het herkennen van eigen emotionele reacties en het kunnen verwoorden van innerlijke beleving draagt bij aan zelfkennis, psychologisch welzijn en emotieregulatie (Gross, 1998). Deze oefening focust op het bewust worden van verdriet en het zoeken naar persoonlijke manieren om ermee om te gaan.

Theoretische onderbouwing

1. Emotieregulatietheorie (Gross, 1998)

• Emotieregulatie is het vermogen om invloed uit te oefenen op welke emoties men ervaart, hoe lang ze duren en hoe ze tot uiting komen.

• Reflectie op gedragingen zoals vermijden, uiten of internaliseren helpt deelnemers hun emoties beter te begrijpen en sturen.

2. Mindfulness en acceptatie (Hayes et al., ACT-model)

• Door verdriet zonder oordeel te observeren, ontstaat meer ruimte voor verwerking.

• Bewust aanwezig zijn bij een emotie verlaagt de neiging tot vermijding, wat het psychisch welzijn versterkt.

3. Autismespecifieke perspectieven (de Heus, 2022)

• Mensen met autisme kunnen emoties intens beleven, maar vinden het vaak lastig om ze te herkennen of verwoorden.

• Structuur, visuele ondersteuning en veiligheid in sociale oefeningen zijn essentieel om emotionele expressie te ontwikkelen.

• Reflectie in kleine stappen draagt bij aan het vergroten van emotioneel bewustzijn en zelfbeschikking.

Verbinding met leerdoelen

Leerdoel	Theorie	Autismevriendelijke benadering
Herkennen van verdriet	Emotieregulatie & ACT	Gebruik van lichaamsgerichte vragen en visualisatie
Verwoorden van eigen emotionele reacties	Reflectie & zelfkennis	Structuur via vraagstelling en rustige setting
Vergroten van zelfbewustzijn	ACT & narratieve psychologie	Gebruik van ik-zinnen en geleide uitwisseling

Reflectie als groeimoment

De oefening biedt deelnemers:

• Emotionele ruimte om zonder oordeel bij hun ervaring stil te staan

• Cognitieve verwerking van automatische gedragingen rond verdriet

• Versterking van identiteitsgevoel: “Dit is hoe ik voel en wat ik nodig heb”

  
  

Het delen in tweetallen draagt bij aan empathie, verbinding en het normaliseren van emoties. Zeker voor mensen met autisme vormt deze oefening een laagdrempelige stap naar sociale en emotionele zelfontdekking.

Door de unieke beleving van verdriet te onderzoeken in een veilige, gestructureerde context, ontstaat meer grip op persoonlijke emotieregulatie. Deze oefening is gebaseerd op bewezen psychologische theorieën én afgestemd op deelnemers met een neurodivers profiel. Ze maakt ruimte voor verwondering, erkenning en verandering – precies wat nodig is om emoties te leren dragen in plaats van wegduwen.